6-8-2021
Vlak voor de ingebruikname van de nieuwe Rechtbank in Amsterdam liet Aris Baan van ons zusterbedrijf ABT zich daar fotograferen en sprak hij over het ontwerpen van een intrinsiek veilig gebouw. "Een uitdaging die ik samen met onder andere Micha Meelis en Mike van der Waard van Meelis & Partners ben aangegaan", vertelt Aris. "Het primaire proces van de Rechtbank Amsterdam, rechtspreken, is altijd ons uitgangspunt geweest. Daarbij staat veiligheid en functionaliteit voor de verschillende gebruikersgroepen voorop. Ons totale ontwerp is gebaseerd op de vier woorden waar de rechtbank voor moest staan: zichtbaar, herkenbaar, gezagwekkend en functioneel."
Uitdaging veiligheid-beveiliging
"De uitdaging in het project vanuit veiligheid en beveiliging was de tegenstrijdigheid in deze twee disciplines. Qua veiligheid wil je dat mensen snel naar buiten kunnen, wil je het gebouw opengooien. Qua beveiliging wil je mensen juist beschermen voor inbreuk van buitenaf, je afsluiten. Het atrium is vanuit beveiligingsoogpunt bijvoorbeeld heel overzichtelijk, zonder dode hoeken. Je kan het zien aan de kolommen, die zijn allemaal naar buiten geplaatst. Het zijn uitsteeksels aan de buitenkant en niet aan de binnenkant. Binnen ervaar je het atrium dus als één open ruimte. Voor de brandveiligheid plaatsen we normaal trappen direct aan de gevel om mensen direct naar buiten te leiden, maar dan zou hier meteen de openheid weg zijn. Daarom hebben we de vluchtwegen in de kern van het gebouw geplaatst."
Complexe puzzel
"In combinatie met de vier gebruikersgroepen die gescheiden van elkaar moeten blijven, leverde dit een heel complexe 3d-puzzel op. De vluchtroutes blijven altijd binnen ruimtes met eenzelfde beveiligingsniveau, of komen uit op routes met een lager beveiligingsniveau. Daarbij hebben we de noodzakelijke functionaliteit voor het dagelijkse gebruik steeds in het oog gehouden. Het oplossen van zo'n complexe puzzel vraagt dat je meteen in het begin met de verschillende disciplines de principes opstelt die je in het ontwerp overeind wil houden. En dat je vervolgens steeds in dialoog gaat met elkaar. Dat je goed luistert naar de ander, dat je doorvraagt en elkaar helpt. Want alleen als je over je eigen vakgebied heen kijkt kun je met elkaar meedenken en kom je uiteindelijk tot dat optimale ontwerp."
Een intrinsiek veilig gebouw
"Door onze oplossingen zit de veiligheid en beveiliging helemaal in het ontwerp verwerkt, en als je dat weet te realiseren heb je een intrinsiek veilig gebouw. Het is echt een teamprestatie en een sprekend voorbeeld van integrale veiligheid. Het maakt me trots dat onze puzzel straks in de praktijk goed gaat werken. Ik denk niet dat ik deze complexiteit snel nog een keer ga tegenkomen, dat zal ik wel missen."
Dit is een artikel uit het projectboek “Een icoon bouw je samen” rondom het integrale ontwerpproces en de bouw van de nieuwe Rechtbank Amsterdam.
Portretfoto: Jacques Kok